تست محصول: مرحله‌ای که ارزش سرمایه‌گذاری دارد
بر اساس تجربه‌ای که از کمک به هزاران برند تجارت الکترونیک دارم، تست محصول یکی از مهم‌ترین حوزه‌هایی است که بسیاری از بنیان‌گذاران کسب‌وکار اغلب آن را نادیده می‌گیرند.
بسیاری از بنیان‌گذاران از سرمایه‌گذاری در زمینه مفهوم‌آفرینی و بازاریابی محصولات استقبال می‌کنند اما تعداد کمی از آنها حتی بخش کوچکی از این بودجه را صرف این می‌کنند که محصولشان را اول تست کنند.
اینها دو توجیهی است که اغلب در این مورد می‌شنوم: «این محصول خیلی پیچیده نیست» یا «فکر نمی‌کردم مشکلی باشد».
اما توجه به جزئیات همان چیزی است که برند شما را از رقبا متمایز می‌کند و تضمین می‌کند که محصولتان نه‌تنها رضایت مشتری را برآورده کند، بلکه از آن هم فراتر برود و به شما کمک کند، برندی بسازید که همه پیش‌نیازهای لازم برای موفقیت را دارد.
خب با این مقدمه، بیایید ببینیم تست محصول چیست و چرا ارزش سرمایه‌گذاری دارد.
تست محصول چیست؟
تست محصول واژه‌ای است در توصیف فرآیندی که با آن مفهوم محصولتان را با جزئیات بیشتر ارزیابی و خصوصیات یا کارکردهای آن را امتحان می‌کنید تا دریابید مشتریان چطور از آن استفاده یا با آن تعامل برقرار می‌کنند.
وقتی دریابید در گذشته چه تعداد محصول مختلف با هدفی خاصی تولید شده‌اند و خیلی زود مشخص شده به کار مصرف‌کننده‌ها نمی‌آیند، شگفت‌زده خواهید شد.
حالا، مشکل چند نمونه اولیه نیست که بعد از مرحله تست در گاراژتان باقی مانده است؛ مشکل بزرگ وقتی است که پنج هزارتا از محصولات تولیدی‌تان بی‌استفاده می‌ماند و یک گوشه خاک می‌خورد.
چرا تست محصول اینقدر مهم است
تست محصولات جدا از اینکه شما را از شب‌‌‌ها بی‌خوابی و ردیابی اعلان‌های مربوط به محموله بزرگی از محصولاتتان که می‌‌دانید تاریخ انقضایشان گذشته است، نجات می‌دهد، چندین مزیت دیگر هم دارد.
1- کمک می‌کند در همان مراحل اولیه در مورد محصول به بینش خوبی برسید.
تست محصول برای هر کارآفرینی ضروری است و کمک می‌کند دیدگاه‌های ارزشمندی در مورد نیازها و خواسته‌های مشتری به دست آورد (جدا از آنچه مشتری اصلا نمی‌‌خواهد) و این به شما امکان می‌دهد محصولتان را بر همان اساس دستکاری و اصلاح کنید. یادتان باشد، شاید فکر کنید محصولتان خلاقانه‌ترین و تحول‌برانگیزترین محصول ممکن است. اما اگر این محصول هیچ بازار هدفی نداشته باشد، پس کسب‌وکاری هم در کار نخواهد بود.
برخی کارآفرینان به خاطر ترس از بازخوردهای منفی از این مرحله صرف‌نظر می‌کنند اما دلم می‌خواهد از آنها بخواهم نگاهشان را عوض کنند. اگر محصولتان در حال حاضر مورد تقاضا و بادوام نیست، پیش از اینکه هزاران دلار صرف تولید آن کنید چه تغییر خواهد کرد؟ بهتر است ضرر و زیا‌نتان را کاهش دهید و محصولتان را برای آخرین‌بار اصلاح کرده یا پس‌اندازتان را صرف امتحان‌کردن یک چیز تازه کنید.
2- محصولات را بهتر می‌کند.
این مورد به قدر کافی گویاست، اما بارها و بارها تست محصولتان را بهتر می‌کند. در مقام کارآفرین شاید فکر کنید محصولاتتان از این بهتر نمی‌شوند و صد درصد عالی هستند اما احتمالش هست که به مفهومی که در تصویر بزرگ‌تر می‌بینید، خیلی نزدیک باشید.
ممکن است با تست‌کردن محصول و بازخوردگرفتن از مخاطبان هدفتان، متوجه چیزی شوید که تاکنون به آن توجه نکرده‌اید.
دست‌کم این اطمینان را پیدا می‌کنید که محصولتان صد درصد عالی است و شما یک نابغه‌اید؛ پس چه ضرری دارد امتحانش کنید؟
با توجه به اینکه مجبورید برای ارسال منحصربه‌فرد هزینه کنید و با اضافه‌کردن مراحل جدید به فرآیند تولید، زمان بیشتری به آن اختصاص دهید، شاید در نگاه اول این‌طور به نظر برسد که تست‌کردن محصول واقعا پول و هزینه بیشتری روی دستتان می‌گذارد.
اما در طولانی‌مدت، این رویکرد صرفه‌جویی ده‌برابری در کار و زمانتان را به همراه دارد.
گرتا وَن ریِل، بنیان‌گذار تجارت الکترونیک، خودش در اولین روزهای راه‌اندازی «اسکینی‌می تی» که به عنوان بخشی از دوره «استارت اند اسکیل» شروع کرده بود، در این تله افتاد.
گرتا اعتراف می‌کند: «در اسکینی‌می تی یک بار تجربه خیلی وحشتناکی داشتیم؛ به کارخانه‌مان در چین سفارش خیلی بزرگی داده بودیم. فکر می‌کردم سفارش‌دادن حجم عظیمی چای به‌یک‌باره کار هوشمندانه‌ای است، چون هنوز تا سررسید تاریخ انقضای چای‌ها زمان زیادی داشتیم و با یک سفارش بزرگ می‌توانستیم هزینه حمل‌ونقل را کاهش دهیم. در نتیجه یک میلیون دلار چای از کارخانه‌ای در چین سفارش دادم. وقتی در استرالیا محموله را باز کردیم، حتی آن نوع چای که می‌خواستیم نبود و کاملا غیرقابل استفاده بود. نیازی به گفتن نیست که کل بسته‌ها را دور ریختیم. دورانداختن آن همه چای 14 هزار دلار دیگر برایمان آب خورد.»
روش‌های مختلف تست محصول
شاید تست‌کردن محصول خیلی ساده به نظر برسد، اما روش‌های متفاوتی برای این کار وجود دارد.
تست A/B: این شکل از تست محصولبا تولید دو نسخه از محصول یا یک محصول با خصوصیات متفاوت انجام می‌شود. برای این کار از مخاطبانتان می‌پرسید کدام محصول را ترجیح می‌دهند. در تست A/B مهم است که تفاوت‌ها در کمترین حد ممکن باشند تا بتوانید دریابید مخاطبانتان چه چیزی را دوست دارند و چه چیزی را دوست ندارند.
تست مفهوم: شامل فرآیند بررسی امکان تحقق مفهوم یک ایده و چگونه پیاده‌کردن آن در بازار است. این مفهوم باید پیش از گونه تولید، به دست مخاطبان هدف برسد. این روش برای هر برند صاحب‌نامی که مشتریان وفاداری دارد و می‌تواند از آنها بازخورد بگیرد، مفید است.
تست بازار: تست بازار یک مرحله قبل از تست مفهوم است و در آن شما واقعا محصولتان را دست برخی از مشتریان می‌رسانید تا بازخورد مستقیم و نظرشان را بپرسید. در این روش می‌توانید پیش از اینکه هزینه‌های سنگینی برای تولید حجم زیادی از محصول انجام دهید، سناریوهای احتمالی مثل مسائل مربوط به حمل‌ونقل را در نظر بگیرید.
تست QA: تضمین کیفیت یا تست QA مربوط به زمانی است که کارایی و خصوصیات محصولتان را پیش از توزیع آن در بازار بررسی می‌کنید. این مرحله‌ای است که در آن سناریوهای احتمالی مشتری را به طور امتحانی اجرا می‌کنید تا هر مشکل احتمالی مثل زیپ‌های معیوب، سازوکارهای پیچیده برای باز‌کردن جعبه یا بطری و… را که باید اصلاح شود، شناسایی کنید. خوشبختانه بیشتر کارخانه‌های مجاز تست تضمین کیفیت را در فرآیند تولیدشان گنجانده‌اند.
تست مصرف‌کننده: آخرین مرحله تست مصرف‌کننده است که در آن محصول را وارد بازار می‌کنید و رابطه مشتری با آن را به دقت زیر نظر می‌گیرید. این اطلاعات شاید دیگر به کار اولین سری محصولات تولیدی‌تان نیاید، اما در توزیع بعدی محصول قابل استفاده است.
نکاتی برای فرآیند موفقیت‌آمیز تست محصول
وقتی قرار است در مورد فرآیند تست محصول به کارآفرین‌ها توصیه‌ای بکنم، از آنها می‌خواهم به سه اصل کلیدی زیر پایبند باشند:
- با ذهن باز محصول را تست کنید: وقتی مفهوم محصولی را تست می‌کنید که خیلی به آن اعتماد دارید، به سادگی ممکن است در مورد واکنش مصرف‌کنندگان فرضیه‌سازی کنید و این می‌تواند قضاوت شما را خدشه‌دار کند. سعی کنید بدون هرگونه پیش‌فرضی محصول را تست کنید زیرا این کار به شما امکان می‌دهد بازخوردها را کاملا منصفانه ارزیابی کنید و بهترین تصمیم‌ها را بگیرید.
- از روش‌های مختلف تست محصول استفاده کنید: این کار به شما اطمینان می‌دهد که محصول در هر مرحله از تولید تست می‌شود، دستکاری و اصلاح آن ادامه پیدا می‌کند تا در نهایت محصولی عالی و بی‌نقص به بازار عرضه کنید.
- به تست‌کردن ادامه دهید: حتی بعد از اینکه محصول با موفقیت جا افتاد، به تست‌کردن ادامه دهید. به هر حال محصولات موفق هم قابلیت بهتر و موفق‌تر‌شدن را دارند و سازش‌پذیری با بازارهایی که مدام در تغییر هستند حیاتی است.
تست کنید، سرمایه گذاری کنید و بهترین باشید
حالا که از همه دیدگاه‌های لازم در مورد اهمیت تست محصول آگاه شده‌اید، وقتش رسیده وارد عمل شوید و محصولتان را وارد سطح بعدی کنید.
برای ارزیابی سایر شاخص‌های برند تجارت الکترونیکتان، دستورالعمل 500 ایده برای تولید محصول ما را دانلود و مطالعه کنید.
ایده برنده خودتان را پیدا کنید، حتی اگر حس می‌کنید «ایده‌های خوب» پیش از این اجرا شده‌اند و برندتان را حتی از رقابتی‌ترین بازارها متمایز کنید.